1. Hiện trạng và nội dung sáng kiến:
Tokenization đang trở thành giải pháp bảo mật tối ưu trong kỷ nguyên số, giúp số hóa tài sản và bảo vệ dữ liệu thông qua việc chuyển đổi thông tin nhạy cảm thành các token. Mỗi token đại diện cho quyền sở hữu của một cá nhân hoặc tổ chức và chỉ có thể được sử dụng trong phạm vi cho phép, giúp ngăn chặn gian lận và kiểm soát giao dịch hiệu quả.
Công nghệ này được củng cố bằng ba cơ chế mã hóa chính: mã hóa đối xứng (dùng cùng một khóa cho mã hóa và giải mã), mã hóa bất đối xứng (sử dụng cặp khóa công khai và bí mật để xác thực và chống chối bỏ), và mã hóa một chiều (băm dữ liệu thành chuỗi không thể đảo ngược). Sự kết hợp này đảm bảo bảo mật ở nhiều cấp độ.
Tokenization mang lại nhiều lợi ích cho ngành tài chính – ngân hàng như tăng hiệu quả xử lý giao dịch, nâng cao tính thanh khoản, minh bạch và khả năng tiếp cận tài chính cho mọi người. Nó cho phép giao dịch nhanh chóng mà vẫn đảm bảo an toàn, đặc biệt trong môi trường thanh toán điện tử hiện đại.
Hiện tại, Vietcombank chưa triển khai giải pháp ủy quyền thanh toán qua tài khoản nhằm đáp ứng nhu cầu phân quyền sử dụng tài khoản của cá nhân trong các tình huống linh hoạt, và vẫn phải đáp ứng đầy đủ việc bảo mật thông tin khách hàng. Dù hệ thống ngân hàng số (Digibank) đã hoạt động ổn định và hiệu quả với các giao dịch thanh toán chủ động, nhưng vẫn thiếu tính năng cho phép người dùng tạo token thanh toán riêng biệt để ủy quyền cho các dịch vụ, tiện ích bên ngoài Vietcombank thực hiện giao dịch trong phạm vi được kiểm soát. Việc bổ sung giải pháp này sẽ giúp tăng tính linh hoạt, bảo mật và cá nhân hóa trải nghiệm sử dụng tài khoản ngân hàng.
2. Nội dung sáng kiến
Nhóm sáng kiến đề xuất phát triển một nền tảng Tokenization dành riêng cho khách hàng Vietcombank, giúp họ ủy quyền thanh toán điện tử một cách an toàn, bảo mật và linh hoạt. Nền tảng này cho phép người dùng chủ động:
- Cấp phát token dựa trên một hoặc một nhóm thông tin khách hàng với mục đích cụ thể.
- Quản lý và theo dõi quyền hạn của toàn bộ các token đã được cấp phát.
- Thiết lập quyền hạn cho token (truy vấn/hạch toán, hạn mức thanh toán, phương thức xác thực khi thanh toán, hạn mức giao dịch trên lần/ngày) .
- Kiểm soát trạng thái token theo thời gian thực (hoạt động, tạm ngừng, thu hồi).
- Tất cả được quản lý trực tiếp trên nền tảng số VCB Digibank.
3. Sản phẩm đã triển khai:
Quản lý tập trung liên kết tài khoản trên VCB Digibank:
- Luồng ủy quyền token tài khoản cho phép đối tác thực hiện các giao dịch tài chính:
4. Hiệu quả triển khai:
Sau khi triển khai giải pháp Account Tokenization (cuối năm 2023), tính đến tháng 2/2025, Vietcombank đã từng bước cải thiện trải nghiệm thanh toán của khách hàng và mở rộng khả năng hợp tác với một số đối tác. Một số kết quả thực tế có thể thấy rõ:
Hạng mục | Đặt VNPAY taxi qua VCB Digibank | Liên kết thanh toán với BeGroup |
Số lượng token ủy quyền | 259.988 Tokens | 112.649 Tokens |
Số lượng giao dịch thành công | 1.136.086 giao dịch | 1.320.552 giao dịch |
Tổng số tiền giao dịch | 71.171.060.215 VND | 60.311.170.164 VND |
Tỉ lệ thu phí | 2,2% trên giá trị giao dịch | Trung bình 0,4% trên giá trị giao dịch |
Tổng số tiền phí thu được | ~1,4 tỷ VND | ~240 triệu VND |
- Như vậy, sau khoảng 14 tháng triển khai, giá trị mang lại thực tế cho Vietcombank về mặt tài chính là khoảng 1,6 tỷ VND. Hiệu quả về mặt tài chính còn tiếp tục tăng mạnh trong thời gian tới do tốc độ tăng trưởng số lượng và nhu cầu sử dụng dịch vụ số của khách hàng.
Tính mới, tính sáng tạo:
Giải pháp Account Tokenization mang đến những cải tiến đột phá trong bảo mật và dịch vụ tài chính số. Token hỗ trợ thanh toán đa kênh, tích hợp Microservices cho khả năng mở rộng linh hoạt và xử lý bất đồng bộ tối ưu, giúp tăng tốc độ giao dịch và trải nghiệm người dùng. Token cũng kết hợp xác thực mạnh mẽ, hỗ trợ Dynamic Tokenization cho từng giao dịch, và áp dụng mô hình Zero Trust Security để giảm thiểu rủi ro. Giải pháp mở rộng ứng dụng cho nhiều đối tượng, từ cá nhân đến doanh nghiệp và fintech, tạo ra nguồn doanh thu mới, nâng cao khả năng cá nhân hóa dịch vụ cho khách hàng, đồng thời củng cố vị thế của Vietcombank trong lĩnh vực ngân hàng số hiện đại.
Tính mở rộng
Giải pháp Account Tokenization cho phép khách hàng ủy quyền linh hoạt mọi loại thông tin tài khoản nhằm phục vụ các nhu cầu tài chính như vay vốn, thế chấp, xác thực giao dịch,… Ví dụ, khách hàng có thể tạo token đại diện cho tài khoản tiết kiệm; đơn vị được ủy quyền sử dụng token này có thể xác thực chứng minh giá trị tài sản mà khách hàng sở hữu.
Thêm vào đó, để đáp ứng nhu cầu xác thực giao dịch chuyển tiền trong thực tế, khách hàng có thể cấp phát token cho một hoặc nhiều giao dịch cụ thể. Thông qua token này, bất kỳ đơn vị nào được cung cấp cũng có thể xác thực rằng giao dịch đã được Vietcombank chứng thực, đảm bảo tính minh bạch và độ tin cậy cao trong quá trình xử lý.
Ngoài ra, nền tảng có thể mở rộng cho các phân khúc khách hàng khác qua kênh điện tử (tổ chức, SME), tạo cơ hội phát triển dịch vụ và tăng gắn kết với khách hàng.