Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ số, thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM) đã trở thành xu hướng tất yếu, mang lại những lợi ích to lớn cho nền kinh tế, xã hội và người dân. An Giang là một tỉnh thuộc vùng Đồng bằng sông Cửu Long với tiềm năng kinh tế đa dạng, cũng không nằm ngoài xu thế chung. Agribank Chi nhánh tỉnh An Giang, với vai trò là một trong những ngân hàng thương mại hàng đầu trên địa bàn, đã chủ động triển khai nhiều giải pháp sáng tạo nhằm đẩy mạnh TTKDTM, góp phần vào sự phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh. Trong đó giải pháp “Đẩy mạnh phát triển ngân hàng số và thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt, góp phần tăng thu dịch vụ ngoài tín dụng tại Agribank Chi nhánh tỉnh An Giang” đã mang lại nhiều hiệu quả.
1. Thực trạng vấn đề trước khi có sáng kiến/giải pháp:
Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước đã có nhiều chỉ đạo quyết liệt, việc tiếp cận và thuyết phục khách hàng ở các vùng sâu, vùng xa, đặc biệt là những người chưa quen với công nghệ, gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên tâm lý e ngại về độ an toàn của giao dịch trực tuyến cũng là một rào cản đáng kể; hình thức thanh toán trực tuyến chưa thực sự được các cơ quan, đơn vị và người dân quan tâm sử dụng do thói quen thanh toán tiền mặt. Một khó khăn khác phát sinh từ đặc điểm kinh doanh của một số hộ tiểu thương, khi việc quản lý thường giao cho người thân hoặc người làm thuê, gây trở ngại trong việc tiếp xúc trực tiếp với chủ hộ để tư vấn và vận động mở tài khoản thanh toán… Nhận thức rõ những thách thức này, Ban Giám đốc Agribank Chi nhánh tỉnh An Giang đã xác định việc ứng dụng các giải pháp phát triển TTKDTM không chỉ là nhiệm vụ kinh doanh mà còn là trách nhiệm góp phần vào sự phát triển chung của tỉnh.
2. Nội dung cốt lõi, tính mới, tính sáng tạo của sáng kiến/giải pháp:
2.1. Hệ thống các giải pháp phát triển thanh toán không dùng tiền mặt đã triển khai:
– Tuyên truyền và phổ biến sâu rộng: Khi được Ban Giám đốc phân công, các báo cáo viên đã tích cực tham gia các buổi hội thảo do Sở Công thương, UBND các cấp, Hội LHPN tỉnh mời. Đây là cơ hội quý báu để trực tiếp tuyên truyền về lợi ích, sự tiện lợi và an toàn của các sản phẩm, dịch vụ thanh toán điện tử của Agribank, đặc biệt là các tiện ích vượt trội trên ứng dụng Agribank Plus, nổi bật là thanh toán qua mã VietQR; Chủ động xây dựng kế hoạch và tham gia vào nhiều sự kiện, ngày triển khai TTKDTM tại các địa bàn trọng điểm như huyện An Phú, TX Tân Châu, TP Long Xuyên; Sử dụng các hình thức tuyên truyền trực quan, sinh động như treo bandrol tại các tuyến đường phố trên địa bàn thành phố Long Xuyên, các huyện thị,… để tăng cường nhận diện và tiếp cận người dân. Phối hợp chặt chẽ với Hội Liên hiệp phụ nữ tỉnh trong việc truyền thông về TTKDTM trong khuôn khổ Đề án “Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp” năm 2023, tiếp cận hơn 700 người tại 22 điểm trên toàn tỉnh, cũng như tham gia các sự kiện như Ngày hội “Phụ nữ An Giang khởi nghiệp”. Tham gia ngày hội tư vấn, giới thiệu việc làm cho thanh niên tỉnh An Giang. Phối hợp với UBND phường xã, Tổ công nghệ số cộng đồng để trực tiếp tuyên truyền, giới thiệu và hướng dẫn người dân mở tài khoản, phát hành thẻ, đăng ký dịch vụ ngân hàng điện tử, thanh toán hóa đơn, vay vốn, huy động vốn và các chương trình khuyến mại của Agribank. Đặc biệt chú trọng phổ biến kiến thức về phòng tránh các hành vi lừa đảo trong thanh toán điện tử. Phân công báo cáo viên tham gia tập huấn, hướng dẫn Tổ Công nghệ số cộng đồng, đoàn viên thanh niên, các tổ chức, doanh nghiệp và người dân về cách cài đặt và sử dụng các ứng dụng, phương thức TTKDTM của Agribank. Trực tiếp đến các chủ cơ sở kinh doanh và hộ gia đình để giới thiệu các giải pháp TTKDTM phù hợp và hướng dẫn quy trình quản lý, thanh toán, sử dụng ứng dụng và thiết bị.
– Đa dạng hóa sản phẩm và dịch vụ, tập trung vào trải nghiệm người dùng: Nhấn mạnh các tiện ích vượt trội và dễ sử dụng của ứng dụng Agribank Plus, đặc biệt là tính năng thanh toán nhanh chóng và tiện lợi qua mã VietQR; Triển khai các dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt nhằm thúc đẩy chuyển đổi số trong lĩnh vực nông nghiệp và hỗ trợ chính sách phụ nữ khởi nghiệp; Mở rộng dịch vụ thu hộ học phí không dùng tiền mặt, kết nối với 97 trường học trên địa bàn tỉnh tính đến cuối năm 2024.
2.2. Tính mới và tính sáng tạo:
– Tiếp cận đa kênh và đa dạng đối tượng: Không chỉ tập trung vào các kênh truyền thống, mà còn chủ động tiếp cận các đối tượng đặc thù như phụ nữ khởi nghiệp, các hộ kinh doanh nhỏ lẻ và người dân ở vùng sâu vùng xa thông qua các kênh phù hợp.
– Lấy ngân hàng điệnt tử, VietQR làm trọng tâm: Nhận thấy sự tiện lợi và nhanh chóng của thanh toán qua ngân hàng điện tử, VietQR, chi nhánh đã tập trung tuyên truyền và hướng dẫn người dân, tiểu thương sử dụng phương thức này.
– Kết hợp tuyên truyền và hướng dẫn thực hành: Không chỉ dừng lại ở việc truyền đạt thông tin, mà còn chú trọng đến việc hướng dẫn cài đặt, sử dụng ứng dụng và các phương thức thanh toán trực tiếp tại các sự kiện và điểm giao dịch.
3. Quá trình triển khai áp dụng:
– Giai đoạn chuẩn bị: tham mưu Ban Giám đốc chi nhánh ban hành các văn bản chỉ đạo, kế hoạch cụ thể về việc triển khai TTKDTM. Tổ chức các buổi tập huấn nội bộ để nâng cao kiến thức và kỹ năng cho cán bộ, nhân viên về các sản phẩm, dịch vụ thanh toán điện tử và kỹ năng tuyên truyền, hướng dẫn khách hàng. Xây dựng các tài liệu, tờ rơi, bandrol tuyên truyền trực quan, dễ hiểu.
– Giai đoạn triển khai: Chủ động liên hệ và phối hợp với Sở Công thương, UBND các cấp, Hội LHPN tỉnh để tham gia các sự kiện, hội thảo. Lập kế hoạch chi tiết cho từng sự kiện, phân công nhiệm vụ cụ thể cho các bộ phận liên quan. Tổ chức các buổi hướng dẫn, tư vấn trực tiếp cho người dân và doanh nghiệp tại các điểm giao dịch, chợ, khu dân cư. Triển khai các chương trình khuyến mại, ưu đãi để khuyến khích khách hàng sử dụng các dịch vụ thanh toán điện tử. Phối hợp với các trường học để triển khai dịch vụ thu hộ học phí không dùng tiền mặt. Theo dõi, đánh giá hiệu quả của từng hoạt động để có những điều chỉnh phù hợp.
– Vai trò cá nhân: Các báo cáo viên đã chuẩn bị kỹ lưỡng nội dung trình bày, đảm bảo tính chính xác, dễ hiểu và thu hút người nghe. Các thành viên trong tổ phát triển sản phẩm dịch vụ đã chủ động tìm hiểu nhu cầu và giải đáp thắc mắc của người dân và doanh nghiệp về TTKDTM; Đề xuất các ý tưởng, giải pháp mới để nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền và triển khai; Báo cáo định kỳ về kết quả thực hiện và những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai.
4. Hiệu quả cụ thể đã đạt được (số liệu minh chứng về kinh tế, kỹ thuật, xã hội…):
– Phát triển khách hàng: Trong các năm qua, đã có hơn 3.000 khách hàng tham gia mở tài khoản thanh toán, đăng ký ứng dụng Agribank Plus và in bảng VietQR để thanh toán không dùng tiền mặt.
– Góp phần tăng thu phí dịch vụ: chỉ tiêu thu dịch vụ đạt kế hoạch Trụ sở chính giao. Năm 2023 tổng thu dịch vụ đạt 80.238 triệu đồng, tăng 10.179 triệu đồng (+14,5%) so năm trước, đạt 106% kế hoạch; trong đó chỉ tiêu kinh doanh thẻ toàn tỉnh đạt 8.453 triệu đồng, tăng 1.024 triệu đồng so năm trước, đạt 103.5% kế hoạch; chỉ tiêu thu phí dịch vụ E-Banking toàn tỉnh đạt 16.908 triệu đồng, tăng 5.900 triệu đồng so năm trước, đạt 138,1% kế hoạch. Năm 2024 tổng thu dịch vụ toàn chi nhánh đạt 85.146 triệu đồng, tăng 4.908 triệu đồng (+6,12%) so năm trước, đạt 100,5% kế hoạch năm 2024; trong đó chỉ tiêu thu phí dịch vụ E-Banking toàn tỉnh đạt 19.270 triệu đồng, tăng 2.362 triệu đồng (+14%) so năm trước, đạt 106,29% kế hoạch năm 2024; chỉ tiêu thu phí dịch vụ kinh doanh thẻ toàn tỉnh đạt 8.842 triệu đồng, tăng 388 triệu đồng (+4,6%) so năm trước, đạt 102,1% kế hoạch năm 2024.
– Số dư tiền gửi không kỳ hạn tăng qua các năm (góp phần cải thiện tỷ lệ Casa): năm 2023 tăng khoảng 31 tỷ đồng, năm 2024 tăng khoảng 385 tỷ đồng.
– Ghi nhận và đánh giá: Năm 2023, Agribank Chi nhánh tỉnh An Giang vinh dự được UBND thành phố Long Xuyên tặng Giấy khen vì đã có thành tích thực hiện thí điểm “Tuyến phố không dùng tiền mặt” và chợ thanh toán không dùng tiền mặt trên địa bàn. Năm 2024, chi nhánh tiếp tục được UBND thành phố Long Xuyên tặng Giấy khen vì đã có thành tích trong phối hợp thực hiện tuyến đường, chợ, khóm ấp không dùng tiền mặt trên địa bàn. Trong các tháng đầu năm 2025, Agribank An Giang đang tiếp tục phối hợp địa phương thực hiện TTKDTM.
– Hiệu quả kinh tế – xã hội: Góp phần thay đổi thói quen thanh toán của người dân, hướng tới một xã hội thanh toán văn minh và hiện đại; Giảm thiểu chi phí và rủi ro liên quan đến giao dịch tiền mặt; Tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp và hộ kinh doanh; Thúc đẩy sự phát triển của thương mại điện tử và các dịch vụ trực tuyến khác; Nâng cao hiệu quả quản lý và minh bạch trong các giao dịch tài chính.
5. Khả năng nhân rộng:
Mô hình triển khai TTKDTM tại Agribank Chi nhánh tỉnh An Giang, đặc biệt là việc xây dựng các tuyến phố và chợ không dùng tiền mặt, hoàn toàn có khả năng nhân rộng tại các địa bàn khác trong tỉnh và các chi nhánh Agribank trên toàn quốc.
Những nỗ lực và kết quả đạt được trong việc ứng dụng các giải pháp phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Agribank Chi nhánh tỉnh An Giang đã cho thấy hướng đi đúng đắn và hiệu quả. Việc tiếp tục đẩy mạnh các giải pháp này, cùng với sự phối hợp đồng bộ của các cấp, các ngành và sự hưởng ứng của cộng đồng, sẽ là tiền đề vững chắc để xây dựng một xã hội thanh toán không dùng tiền mặt ngày càng phát triển và bền vững tại An Giang.
Sáng kiến được công nhận: “Đẩy mạnh phát triển ngân hàng số và thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt, góp phần tăng thu dịch vụ ngoài tín dụng tại Agribank Chi nhánh tỉnh An Giang” (Phan Hữu Linh – Phó phòng Kế toán và Ngân quỹ Agribank Chi nhánh tỉnh An Giang).
