BẢN MÔ TẢ SÁNG KIẾN

1. Slogan: “Từ bản làng đến chân trời mới – Đồng hành cùng người lao động đi làm việc ở nước ngoài”.

2. Tên sáng kiến: “ Giải pháp nâng cao hiệu quả tuyên truyền chương trình cho vay người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng”.

3. Quyết định công nhận sáng kiến: Quyết định số 7273/QĐ-NHCS ngày 06/09/2023 của Tổng Giám đốc Ngân hàng Chính sách xã hội về việc công nhận sáng kiến đợt 1 năm 2023.

3. Nhóm tác giả

4. Nội dung sáng kiến

Chương trình cho vay XKLĐ của NHCSXH mang tính nhân văn sâu sắc, giúp bà con vùng sâu vùng xa có cơ hội thay đổi cuộc đời, vươn lên thoát nghèo bền vững. Sáng kiến này nhằm góp phần nâng cao hiệu quả của chương trình ý nghĩa đó.

a. Thực trạng

Thực tế, công tác tuyên truyền và cho vay XKLĐ gặp nhiều khó khăn:

– Thông tin tuyên truyền về xuất khẩu lao động của chính quyền địa phương còn hạn chế, làm cho người lao động chưa hiểu rõ ràng và tin tưởng.

– Người lao động, đặc biệt là bà con dân tộc thiểu số còn hạn chế về trình độ, thiếu thông tin, chưa có người đi trước để tư vấn, tâm lý e ngại rủi ro và thiếu niềm tin vào doanh nghiệp.

– Chi phí xuất khẩu lao động không rõ ràng, có sự chênh lệch giữa các thị trường nhưng không được tư vấn kỹ.

– Thông tin về việc hoàn trả chi phí nếu không xuất cảnh chưa được phổ biến công khai, gây lo lắng cho người lao động.

– Người lao động lo lắng về cuộc sống xa quê và chưa có hình dung cụ thể, lo lắng về khoản tiền công gửi về trong nước, sợ bị lừa đảo, việc chuyển tiền về trong nước nhưng sợ người thân tiêu không đúng như ý muốn của họ, lo lắng về người còn lại trong nước là vợ hoặc chồng không chung thuỷ, sợ không được xuất cảnh, …

– Điều này dẫn đến tình trạng người lao động thiếu chủ động tiếp cận cơ hội vay vốn, tỷ lệ vay vốn còn thấp, chưa phát huy được hết tiềm năng của chương trình.

b. Nội dung sáng kiến

Để giải quyết tình trạng này, chúng tôi đề xuất một sáng kiến kết hợp hai giải pháp chủ chốt: tuyên truyền trực tiếp và ứng dụng công nghệ. Việc duy trì và nâng cao hiệu quả của tuyên truyền trực tiếp là tối quan trọng bởi tính tương tác cao, khả năng tạo dựng lòng tin và tiếp cận những đối tượng ít sử dụng công nghệ. Đồng thời, việc ứng dụng công nghệ sẽ mang lại sự lan tỏa rộng rãi và tính tiện lợi cao cho hoạt động này. Đây là một điểm mới, sáng tạo so với các phương pháp truyền thống chỉ tập trung vào tuyên truyền một chiều.

– Bước thứ nhất: Cán bộ NHCSXH phối hợp với UBND xã, Hội Đoàn thể, trưởng bản cùng cán bộ tuyển dụng của công ty XKLĐ tuyên truyền trực tiếp tại thôn bản. Để công khai chính sách và làm rõ ràng các vấn đề như trong thực trạng đã đề cập. Hướng dẫn hoàn thiện hồ sơ vay vốn của khách hàng một cách nhanh gọn, chính xác, đặc biệt là việc các công ty đưa người đi lao động cam kết khi có kế hoạch bay; vé máy bay mới đề nghị Ngân hàng giải ngân cho khác hàng để đảm bảo các khách hàng khi vay vốn sẽ được đưa đi xuất khẩu ngay sau khi ký nhận tiền vay. Tuyệt đối không để khách hàng chờ đợi lâu, đi lại nhiều lần, tạo được niềm tin rất lớn từ khách hàng

– Bước thứ hai: Thành lập nhóm Zalo gồm cán bộ NHCSXH, cán bộ xã được phân công và những người lao động được vay vốn.

+ Vai trò của Cán bộ NHCSXH trong nhóm Zalo: Cập nhật thường xuyên các thông tin về chính sách vay vốn, quy định, thủ tục, lãi suất, các chương trình ưu đãi mới nhất của NHCSXH liên quan đến xuất khẩu lao động. Giải đáp thắc mắc của người lao động. Hỗ trợ người lao động sử dụng các dịch vụ của NHCSXH (ví dụ: tài khoản thanh toán, chuyển tiền). Duy trì hoạt động của nhóm Zalo, đảm bảo môi trường trao đổi lành mạnh, tích cực. Sàng lọc và loại bỏ các thông tin không phù hợp. Thường xuyên trao đổi với người lao động để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, khó khăn, vướng mắc của họ trong quá trình làm việc ở nước ngoài. Kịp thời động viên, hỗ trợ và có biện pháp giải quyết phù hợp. Nhắc nhở người lao động về lịch trả nợ, lãi suất, các nghĩa vụ tài chính khác. Đôn đốc trả nợ đúng hạn để đảm bảo chất lượng tín dụng.

+ Vai trò của Cán bộ xã trong nhóm Zalo: Là đầu mối liên hệ giữa người lao động, gia đình họ với chính quyền địa phương. Hỗ trợ giải quyết các vấn đề liên quan đến quyền lợi và nghĩa vụ của người lao động. Theo dõi tình hình người lao động đi XKLĐ trên địa bàn xã, bao gồm số lượng, tình hình làm việc, thu nhập, các vấn đề phát sinh. Phối hợp với NHCSXH để quản lý rủi ro và đảm bảo hiệu quả của chương trình. Định kỳ báo cáo tình hình thực hiện chương trình XKLĐ tại xã với cấp trên. Đề xuất các giải pháp để nâng cao hiệu quả của chương trình.

+ Vai trò của Người lao động trong nhóm Zalo: Là đối tượng hướng đến của sáng kiến, chủ động theo dõi và cập nhật các thông tin do cán bộ NHCSXH và các thành viên khác chia sẻ trong nhóm Zalo. Nắm vững các quy định, chính sách, quyền lợi và nghĩa vụ của mình. Chia sẻ kinh nghiệm làm việc, sinh sống ở nước ngoài với những người lao động khác. Học hỏi các kỹ năng, kiến thức mới, cũng như cách giải quyết các vấn đề phát sinh. Đặt câu hỏi cho cán bộ NHCSXH, cán bộ xã và các thành viên khác khi có thắc mắc hoặc cần hỗ trợ. Đề xuất các ý kiến, kiến nghị để cải thiện chương trình XKLĐ và các dịch vụ của NHCSXH. Liên hệ với cán bộ NHCSXH khi có thay đổi về thông tin cá nhân, tình hình tài chính hoặc các vấn đề khác liên quan đến khoản vay. Thông báo kịp thời về các khó khăn, vướng mắc gặp phải trong quá trình làm việc ở nước ngoài. Hỗ trợ, giúp đỡ những người lao động mới sang, đặc biệt là về nơi ở, công việc, cuộc sống. Tạo tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái trong cộng đồng người lao động Việt Nam ở nước ngoài.

– Bước thứ ba: Thông qua nhóm Zalo, chúng tôi có thể chia sẻ tất cả các thông tin về chính sách, quy định mới, các ứng dụng của ngân hàng, kỹ năng nghề nghiệp, định hướng sau khi về nước, tình hình thị trường lao động, cũng như nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của người lao động. Đối với người lao động không biết chữ được cán bộ Ngân hàng, cán bộ xã trao đổi thông qua các tin nhắn thoại. Đồng thời, đây cũng là kênh để người lao động chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình làm việc ở nước ngoài.

c. Hiệu quả

– Hiệu quả Đối với người lao động: sáng kiến đã giải quyết được những lo ngại trước đây của họ về thu nhập, khả năng trả nợ, tiền công gửi về trong nước, cuộc sống xa quê, không lo bị lừa đảo… Tạo điều kiện để người lao động có cơ hội tạo việc làm, tăng thu nhập, cải thiện đời sống gia đình, thậm chí có nguồn vốn tích lũy để đầu tư, vươn lên thoát nghèo bền vững (nhiều hộ có tiền gửi tiết kiệm, tổng số tiền gửi tiết kiệm 4,3 tỷ đồng; 40 ngôi nhà được xây mới, 85 nhà được cải tạo, 46 con trâu bò được mua thêm, 21 ha đất canh tác được cải tạo,…). Đây chính là mục tiêu an sinh xã hội cao cả mà NHCSXH luôn hướng tới. Góp phần tăng cường niềm tin của người lao động vào chính quyền, ngân hàng và các công ty XKLĐ, giúp họ chủ động hơn trong việc tiếp cận các cơ hội việc làm. Giảm tâm lý e ngại, tạo động lực mạnh mẽ, lan tỏa hiệu quả của chương trình Xuất khẩu lao động cũng như chính sách vay vốn của NHCSXH. Tạo ra sự gắn kết, trao đổi, hỗ trợ, chia sẻ kịp thời trong thời gian sinh sống và làm việc ở nước ngoài. Điều này có ý nghĩa rất lớn về mặt tinh thần, giúp họ vơi đi nỗi nhớ nhà, yên tâm làm việc và học hỏi.

– Hiệu quả Đối với NHCSXH huyện đó là sáng kiến giúp nhiều lượt lao động được tiếp cận nguồn vốn (471 lượt hộ vay vốn), nâng cao chất lượng tín dụng (không có nợ quá hạn), nâng cao hiệu quả tuyên truyền, kịp thời nắm bắt thông tin của khách hàng vay vốn, là kênh bảo quản tiền công của người lao động an toàn, tiện lợi, tạo dựng lòng tin với người dân và chính quyền.

– Hiệu quả Đối với địa phương là sáng kiến nâng cao hiệu quả tuyên truyền (17/17 xã có lao động đi XKLĐ tiếp cận nguồn vốn vay), giải quyết vấn đề phát sinh kịp thời, góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo (từ 48,4% năm 2020 xuống còn 31,8% năm 2024), giúp giảm nghèo bền vững, góp phần ổn định và phát triển kinh tế, chính trị, xã hội, đặc biệt là ở khu vực biên giới, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tăng cường uy tín của các cấp chính quyền.

d. Tính khả thi, tính ứng dụng, nhân rộng

Sáng kiến của chúng tôi có tính khả thi cao và có thể dễ dàng nhân rộng ở các địa phương khác vì nó đơn giản, dễ hiểu, linh hoạt, dễ điều chỉnh, thiết thực, hiệu quả và chi phí hợp lý. Bất kỳ ai, ở đâu cũng có thể tiếp cận và áp dụng. Có thể tùy biến cho phù hợp với nhiều điều kiện, quy mô khác nhau. Giải quyết thực trạng, mang lại hiệu quả kinh tế và hiệu quả xã hội. Không đòi hỏi đầu tư lớn, dễ dàng triển khai với nguồn lực hạn chế.